یکی از مهّمترین مشترکات فرهنگی و قومی ایران و قفقاز، اساطیر و افسانههای مشترک این حوزه است که داستان قاچاق کَرَم، یاغی پر آوازه قفقاز در سالهای پایانی قرن نوزدهم و مراحل نخست قرن بعد، از نمونههای متأخر این سنت است. او که در پایان کار به دربار ایران پناه آورد دارای خاطرات بینظیر و منحصر به فردی است که اینک در دسترس پژوهشگران قرار میگیرد.